ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪੁਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਬਾਵਧਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪਖੰਡੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਤੇ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਾਦਾ ਉਰਫ਼ ਬਾਬਾ ਉਰਫ਼ ਪ੍ਰਸਾਦ ਭੀਮਰਾਓ ਤਾਮਦਾਰ ਹੈ। 29 ਸਾਲ ਦੇ ਇਸ ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਬਾਬੇ ’ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ, ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਸ਼ਲੀਲ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਾਸੂਸੀ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਪਲਾਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਪ੍ਰਸਾਦ ਤਾਮਦਾਰ ਨੇ ਪੁਣੇ ਦੇ ਮੁਲਸ਼ੀ ਤਾਲੁਕਾ ਦੇ ਸੁਸਗਾਓਂ ’ਚ ਸਵਾਮੀ ਸਮਰਥ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੱਠ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਗੁਰੂ ਦੱਸਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਉਸ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਖੰਡ ਦਾ ਪਰਦਾਫ਼ਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਬਾਵਧਨ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਕਿ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਵੀ ਉਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਆਫ਼ ਪੁਲਿਸ ਬਾਪੂ ਬਾਂਗਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਸਾਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ 318(4), 75(1), ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਤਸੀਹੇ ਐਕਟ, ਅਘੋਰੀ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਐਕਟ 2013 ਦੀ ਧਾਰਾ 3 ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 67 ਅਧੀਨ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਸਾਦ ਤਾਮਦਾਰ ’ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਸ਼ਲੀਲ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੇਸਵਾਗਮਨੀ, ਅਨੈਤਿਕ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕੰਮਾਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਕੁਝ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਨਹਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਅਜੀਬ ਨਾਚ ਕਰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗ਼ਲਤ ਹਰਕਤਾਂ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹਨ।
ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਸੰਗੀਤਾ ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਗੁੱਸਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਸਾਰਾਮ ਅਤੇ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਵਰਗੇ ਪਖੰਡੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਮਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਔਰਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਬਾਬਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਿਉਂ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ?
ਬਾਬਾ ਕਿਵੇਂ ਫ਼ੜਿਆ ਗਿਆ?
ਪ੍ਰਸਾਦ ਤਾਮਦਾਰ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਵਰਤੀ ਜਾਸੂਸੀ ਐਪ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ’ਤੇ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜਿਸ ’ਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਐਪ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਐਪ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।
ਜਾਸੂਸੀ ਐਪ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਸੀ?
ਸਾਈਬਰ ਫ਼ੋਰੈਂਸਿਕ ਮਾਹਰ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਟਾਸਕ ਫ਼ੋਰਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰੋਹਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ‘ਏਅਰਡ੍ਰਾਇਡ ਕਿਡ’ ਜਾਂ ‘ਏਅਰਡ੍ਰਾਇਡ ਪੇਰੈਂਟਲ ਕੰਟਰੋਲ’ ਨਾਮਕ ਜਾਸੂਸੀ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਐਪ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਐਪ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਲੁਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਲੋਗੋ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਦਿਖਦਾ। ਇਹ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਹਿਲਾ, ਪ੍ਰਸਾਦ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਮੋਬਾਈਲ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ’ਚ ਏਪੀਕੇ (ਐਂਡਰਾਇਡ) ਜਾਂ ਆਈਪੀਏ (ਆਈਫ਼ੋਨ) ਫ਼ਾਈਲ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਿਰਫ਼ 1-1.5 ਮਿੰਟ ’ਚ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਦੂਜਾ, ਰਿਮੋਟ ਇੰਸਟਾਲੇਸ਼ਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿੰਕ ਜਾਂ ਪੀਡੀਐਫ਼ ਰਾਹੀਂ ਐਪ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੈਮਰਾ, ਫ਼ੋਟੋ, ਲੋਕੇਸ਼ਨ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਫ਼ੋਨ, ਸੰਪਰਕ ਅਤੇ ਐਸ.ਐਮ.ਐਸ. ਵਰਗੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।
ਰੋਹਨ ਮੁਤਾਬਕ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਐਪਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ-ਵਾਇਰਸ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਣਜਾਣ ਲਿੰਕ ਜਾਂ ਫ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਾ ਦੇਣਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
